KIẾN THỨC NUÔI DẬY CON PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN

Vệ sinh miệng, lưỡi không chỉ là vấn đề cần quan tâm đối với người lớn mà còn rất quan trọng với trẻ nhỏ, đặc biệt là với trẻ sơ sinh.

Bề mặt lưỡi và khoang miệng trẻ rất nhiều vi sinh vật, nên dễ gây mùi hôi và bị bao vây bởi tưa lưỡi nếu miệng trẻ không được sạch sẽ. Tưa lưỡi sẽ làm cho trẻ không cảm nhận được hương vị một cách tốt nhất và dẫn đến chán ăn. Vì vậy cần phải giữ khoang miệng sạch để giúp trẻ cảm nhận được hương vị món ăn thật tốt, bằng cách vệ sinh miệng hằng ngày và cần biết vệ sinh miệng đúng khi lưỡi trẻ bị tưa.

“Quét” sạch cặn sữa
Thông thường sau khi trẻ bú, uống sữa, thì trong miệng trẻ hay xuất hiện các chấm nhỏ màu trắng dễ bong và trôi theo nước hoặc trẻ nuốt nước bọt, không gây đau, đó là cặn sữa. Trường hợp này thường xuất hiện khi trẻ được nuôi bằng sữa công thức và trẻ ngậm sữa khi ngủ. Quan sát sẽ thấy những chấm trắng nhỏ trên mặt lưỡi, khá dễ bong.

Cần chăm sóc theo cách sau:
Quấn gạc quanh ngón tay trỏ hoặc đeo gạc tưa lưỡi hình ống sau khi đã rửa tay sạch. Nhúng ẩm gạc bằng dung dịch nước muối (NaCl 0,9%) hoặc nước đun sôi để nguội, rồi chạm nhẹ vào môi dưới của trẻ để trẻ mở miệng. Nhẹ nhàng lau vòm miệng và massage nướu. Cuối cùng đặt ngón tay vào trong phía gốc lưỡi rồi kéo ra phía ngoài để loại bỏ cặn sữa.

Bác sĩ lưu ý, việc vệ sinh miệng cho trẻ cần thực hiện đều đặn ngày 2 lần. “Không đưa ngón tay vào sâu trong miệng trẻ vì có thể khiến trẻ bị nôn trớ, không vệ sinh miệng ngay khi trẻ vừa ăn xong. Đặc biệt, massage nướu sẽ tốt cho quá trình trẻ mọc răng sau này”, bác sĩ của Khoa Sơ sinh, Bệnh viện Nhi T.Ư, Hà Nội chia sẻ.

Do nấm candida albicans sống ký sinh trong miệng
Bác sĩ Khu Thị Khánh Dung, Phó giám đốc Bệnh viện Nhi T.Ư, cho biết tưa miệng là những màng giả màu trắng ở niêm mạc miệng, đặc biệt là ở mặt trên của lưỡi. Những màng giả này phát triển nhanh và ăn sâu vào niêm mạc lưỡi, vòm họng, khó bóc, khi bóc dễ chảy máu, đau rát. Nguyên nhân hình thành tưa do nấm candida albicans sống ký sinh trong miệng, khi gặp điều kiện thuận lợi trở thành tác nhân gây bệnh. Trẻ nhỏ dễ bị tưa còn do bài tiết nước bọt. Tình trạng này còn có thể do lây truyền từ dụng cụ cho trẻ ăn: chén, cốc, chai sữa, nhất là đầu vú cao su không sạch; lây qua đường sinh dục của mẹ bị nấm trong quá trình sinh con.

Tưa lưỡi bắt đầu là những chấm trắng nhỏ mọc trên đầu lưỡi, sau đó thành đốm trắng to trên mặt lưỡi và lan sang hai bên niêm mạc má, vòm miệng dần dần tạo thành từng đám màu trắng sữa (màu vàng kem hay xám) khó bóc. Tưa lưỡi khiến trẻ biếng ăn, bú kém, gây đau rát, quấy khóc. Nếu nặng sẽ gây tiêu chảy, ho, viêm phế quản phổi.

“Trẻ cần được điều trị bằng thuốc có hoạt chất chống nấm theo đơn của bác sĩ chuyên khoa. Tại gia đình, cần vệ sinh dụng cụ cho trẻ ăn, khăn lau miệng, vệ sinh vú của người mẹ bằng khăn ấm trước và sau khi cho trẻ bú”, bác sĩ Dung lưu ý.

“Đánh” tưa cho trẻ có thể thực hiện theo các bước: Rửa tay sạch rồi dùng miếng gạc mềm quấn quanh đầu ngón tay trỏ hoặc đeo miếng gạc tưa lưỡi dạng ống vô trùng nhúng dung dịch (theo chỉ dẫn của bác sĩ). Chạm nhẹ vào môi dưới của trẻ để trẻ mở miệng, đưa nhẹ ngón tay trỏ vào mặt trên của lưỡi và lau từ trong lưỡi kéo ra ngoài. Bỏ miếng gạc đó đi và lặp lại lần 2 nếu trẻ có nhiều mảng tưa bám (không để mảng tưa rơi vào miệng trẻ, không đưa ngón tay quá sâu vào họng của trẻ gây kích thích nôn trớ). Tiếp đó, dùng miếng gạc khác lau mặt trong 2 bên má, trên vòm miệng và cuối cùng là phần nướu của trẻ.

“Thông thường đánh tưa bằng dung dịch chứa hoạt chất chống nấm 4 lần/ ngày. Sử dụng thuốc (theo chỉ dẫn của bác sĩ) đến khi các nốt tưa lưỡi hết hẳn, sau đó tiếp tục đánh tưa thêm 2 ngày. Đánh tưa cho trẻ trước bữa ăn của trẻ 30 phút”, các bác sĩ lưu ý.

Để phòng bệnh cho trẻ, cần vệ sinh bình và dụng cụ cho trẻ ăn từng bữa. Duy trì vệ sinh miệng cho trẻ hằng ngày bằng dung dịch NaCl 0,9% hoặc nước đun sôi để nguội 2 lần/ngày.

Xem tất cả bài viết thuộc mục: Chăm sóc trẻ sơ sinh